Gromady galaktyk i ciemna energia

Gromady galaktyk i ciemna energia

Napisany przez Admin (19/05/04 - 10:56:16)

Obserwacje 26 gromad galaktyk, przeprowadzone przy pomocy kosmicznego rentgenowskiego obserwatorium Chandra, potwierdzają, że nasz Wszechświat rozszerza się coraz szybciej, rozpychany tajemniczą siłą, którą kosmologowie nazywają "ciemną energią".  

Steve Allen z uniwersytetu w Cambridge i jego współpracownicy wykorzystali kosmiczny teleskop Chandra do obserwacji 26 gromad galaktyk, położonych w różnych odległościach od nas - od miliarda do ośmiu miliardów lat świetlnych.  

Gromady skupiają setki galaktyk, zanurzone w chmurach gorącego gazu i ciemnej materii, o której wiadomo tylko, że jest niewidzialna, ale oddziałuje grawitacyjnie. Gromady można uznać je za największe "cegiełki" struktury Wszechświata. Mierząc ilość gorąćego gazu i ciemnej materii w każdej z obserwowanych gromad, astronomowie ocenili - pośrednio, ale precyzyjnie - odległość do każdej z nich. Te pomiary pozwoliły im odtworzyć historię rozszerzania się Wszechświata.  

Stwierdzili, że tempo rozszerzania się Wszechświata przestało zwalniać jakieś 6 mld lat temu. Od tego czasu, aż do dziś, Wszechświat rozszerza się coraz szybciej. Tajemnicza "rozpychająca" siła, którą astrofizycy obwiniają o coraz szybsze tempo ekspansji Wszechświata, zwana jest ciemną energią. Według pomiarów Allena i jego współpracowników, Wszechświat w 75% składa się z ciemnej energii, w 21% - z ciemnej materii, a tylko w 4% - ze "zwyczajnej", widzialnej materii, z jakiej jesteśmy zbudowani my i wszystko, co widzimy wokół siebie. Pomiary Allena i współpracowników, które ukażą się drukiem w Monthly Notices of Royal Astronomical Society, potwierdzają wyniki dotychczasowych badań. Są jednak cenne, ponieważ zostały wykonane zupełnie inną niż dotychczasowe metodą.  

Wynika z nich także, że Wszechświat będzie się najprawdopodobniej rozszerzał w nieskończoność, a grupy i gromady galaktyk będą się coraz bardziej od siebie oddalać. Nie można też wykluczyć, że siła, z jaką rozpycha Wszechświat ciemna energia, powolutku rośnie. W takim wypadku tempo rozszerzania się Wszechświata będzie rosło coraz bardziej, aż za wiele, wiele miliardów lat nastąpi "Wielkie Rozdarcie", które rozerwie wszystkie elementy świata, jakie znamy - od galaktyk po atomy. Dlasze obserwacje pomogą być może wyjaśnić naturę ciemnej energii i lepiej przewidzieć dalsze losy Wszechświata.