Czarna dziura w budowie

: 15/04/04 - 09:39:20 przez Admin

Przekonujący mechanizm powstawania średniomasywnych czarnych dziur w młodych gęstych gromadach gwiazd proponują holenderscy astronomowie w najnowszym numerze czasopisma Nature.   Czarne dziury to obiekty o tak silnej grawitacji, że nawet światło nie może uciec z ich najbliższego otoczenia. Jak dotąd zgromadzono przekonujące dowody na istnienie dwóch rodzajów czarnych dziur. Pierwszy typ to tzw. gwiazdowe czarne dziury, o masach kilka razy większych od masy Słońca, powstające podczas wybuchu supernowej. Drugi rodzaj stanowią supermasywne czarne dziury, miliardy razy cięższe od Słońca, znajdowane w centrach galaktyk. W ciągu ostatnich lat zaczęto gromadzić dowody na istnienie nowej, niespodziewanej kategorii tych obiektów: czarnych dziur o masach pośrednich, rzędu kilkudziesięciu czy kilkuset mas Słońca. Teoretycy mieli jednak problem z wytłumaczeniem, w jaki sposób mogłyby powstawać takie obiekty. Częściowe wyjaśnienie zagadki przynosi być może dzisiejszy numer czasopisma Nature. Simon Portegies Zwart z Uniwersytetu Amsterdamskiego i jego koledzy opisują w nim scenariusz narodzin średniomasywnej czarnej dziury, stworzony przy pomocy komputerowych symulacji numerycznych.   Według nich średniomasywna czarna dziura powstaje w centrum bardzo młodej i bardzo gęstej gromady gwiazd. W zatłoczonym centrum gromady młode, bardzo masywne gwiazdy zderzają się i zlewają ze sobą. W ten sposób powstaje szalenie masywny twór - gwiazda o masie od 800 do 3000 mas Słońca. W świecie gwiazd otyli żyją krótko, a ta dziwna gwiazda jest niesamowicie otyła nawet jak na gwiezdne standardy. W błyskawicznym czasie dożywa swoich dni i eksploduje jako supernowa, pozostawiając po sobie czarną dziurę o masie od 100 do 1000 razy większej od masy Słońca. Aby to było możliwe, gromada gwiazd musi być bardzo gęsta i bardzo młoda - nie starsza niż jakieś 10 mln lat.   Aby przetestować ten scenariusz, badacze przeanalizowali dwie gęste gromady bardzo młodych gwiazd, znajdujące się w odległej od nas o 11 mln lat świetlnych galaktyce M82. W jednej z tych gromad, nazwanej MGG 11, znajduje się jasne źródło promieniowania rentgenowskiego, sygnalizujące prawdopodobnie obecność czarnej dziury, masywniejszej od Słońca 350 razy. Druga gromada, MGG 9, chociaż masywniejsza, nie kryje w sobie żadnej kandydatki na potężną czarną dziurę. Dlaczego? Rachunki holenderskich uczonych, do których wykorzystano jeden z najszybszych komputerów świata, japoński GRAPE-6, wydają się wyjaśniać tę zagadkę. W gromadzie MGG 11 podróż do środka gromady zajmuje gwieździe przeciętnie trzy miliony lat. W masywniejszej i większej MGG 9 potrzeba na to już 15 milionów lat. Dlatego w MGG 11 masywne gwiazdy zdążyły się zderzyć i zlać ze sobą, tworząc jedną supermasywną gwiazdę, która wybuchła jako supernowa i zamieniła się w czarną dziurę. W MGG 9 większość gwiazd skończyła życie i wybuchła jako pojedyncze supernowe, zanim dotarła do środka gromady.   Uczeni sądzą, że o

Komentarz:

Nie ma komentarzy.